Waxay ahayd khudbad kulul balse la miisaamay – aadna u waafaqsaneyd hadalladii ay muddo bilooyin ah dhahayeen saraakiisha Mareykanka ee ka tirsan Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee uu hoggaamiyo Antony Blinken. Laakiin, wax yar ka hor inta uusan soo gabogabeynin khudbadda oo uusan dhihin “waad mahadsan tihiin” iyo “nabadgelyo”, ayuu Mr Biden khudbadda gadaal uga darsaday hadallo aan lala ogeyn oo ku wajahnaa dhiggiisa Ruushka: “Ilaah dartiis, ninkan xukunka kuma sii nagaan karo.” Dowladda Ruushka ayaa ka hadashay durbadiiba. “Khudbaddan iyo hadallada khuseeya Ruushka waxay ahayd in loo adeegsado erayo akhlaaq ku dheehan tahay,” ayuu yidhi afhayeen u hadlay Ruushka oo…
Author: Jibril Qoobey.
Xulka kubadda cagta ee Soomaaliya ayaa ka haray is reeb reebka loogu soo baxayo Koobka Qaramada Afrika, kadib markii ay Eswatini ka badisay laba kulan oo ay ciyaareen. Soomaaliya ayaa wadarta labada kulan looga badiyay 5-1. Xulka kubadda cagta ee Soomaaliya oo la asaasay 1951, FIFA na ku biiray 1962 ayaan weligii u soo bixin Koobka Qaramada Afrika. Haddaba waxaan halkan ku faaqidi doonnaa afar arrimood oo caqabad ku ah xulka kubadda cagta ee Soomaaliya… Dhismaha kooxda” Xulka u ciyaara Somaliya ayaa u badan dhallinyaro qurbaha laga soo uruuriyay oo la isu keeno maalmo uun ka hor inta aanay dhicin…
Dowladda Canada,ayaa la sheegayaa in ay qorsheyneyso inay musaafuriso dhallinyaro Somali ah oo dalkaasi ku tagay siyaabo kala duwan. Saraakiisha dowladda Canada,ayaa ku doodaya in dhallinyaradaasi ay yihiin Kenyan, maadaama ay ku galeen dalkaasi baasaboor Kenyan ah. Lama oga tirada rasmiga ah ee dowladda Canada ay qorsheyneyso inay musaafuriso. Wakaaladda xudduudaha Canada waxey sheegtay inay gaarayaan 157-Qof, balse dadka u doodaya dhallinyaradan ayaa rumeysan inay gaarayaan boqollaal qof. Dhalinyaradaas,ayaa ku doodaya in ay yihiin Somali lagu soo dhibaateeyay Dalalkoodii oo Canada kusoo galay Basaboorka Kenya.
Axmed Siciid Awnuur oo soo noqday Wasiirada Waxbarashada,Dekadaha iyo kaluumaysiga Puntland,ayaa fariin adag uga diray Islaan Ciise iyo Suldaan Siciid Maxamed Garaase,hoos ka daawo muuqaalka. Halkan ka daawo muuqaalka
Si rasmi ah,ayaa loo shaaciyay Beeldaajaha Guud ee Beesha Ciise Maxamuud oo ay iska soo dhex xushay Beesha Idiris Ugaar. Nabadoonka Beesha Xasan Idiris Maxamud Axmed Xaaji,ayaa soo jeediyay hadalka lagu shaaciyay Beeldaajaha. Guud ahaan Isimada Beelweynta Ciise Maxamuud maanta laga bilaabo waa Afar kala ah… 1.Garaad Siciid.2.Beeldaaje Maxamuud.3.Islaan Ciise.4.Suldaan Siciid. Si kale hadii loo dhigo,waa Labo Abokor Ciise ah iyo Labo Muuse Ciise ah oo kala ah.. Muuse Ciise” 1.Garaad Siciid2.Islaan Ciise. Abokor Ciise” 1.Beeldaaje Maxamuud.2.Suldaan Siciid. Jifida Maxamed Ciise oo ah Jifida Sadexaad ee Beelweynta Ciise Maxamuud,ayaa iyana soo wada Isinkoodii maalmaha nagu soo aadan. Ciise Maxamuud baahi…
Ra’iisul Wasaaraha XFS Maxamed Xuseyn Rooble,ayaa kulan la yeeshay madaxda ugu sarreysa hay’adaha amniga dalka iyo Howlgalka nabad ilaalinta Midowga Afrika ee AMISOM. Ra’isalwasaaraha,ayaa faray Saraakiisha uu la kulmay in baaritaan rasmi ah lagu sameeyo weerarradii argagixiso ee u dambeeyay. Sidoo kale,waxuu ku amray in la xoojiyo amniga doorashooyinka & kan guud ee dalka.
Garaad Jaamac Ciise Xirsi,ayaa si rasmi ah loo caleema saaray Maanta. Beesha Cabdi-ciise ee Isxaaq Cumar Maxamuud ,ayaa yeelatay Garaadkii Labaad. Caleema saarka,ayaa ka dhacay Deegaanka Garacad ee Degmada Jariiban. Qalbi furan,ayay Bulshadu kusoo dhawaysay Garaad Jaamac.
Ra’isul Wasaaraha Pakistan Imran Khan,ayaa wajahaya olole xooggan oo ka dhan ah xukuumaddiisa, kaas oo xisbiyada mucaaradka iyo xubno ka tirsan xisbigiisa ay qorsheynayaan inay u qaadaan codka kalsoonida. Mucaaradka,ayaa ku andacoonaya in ay heystaan codad ku filan oo ay ku afgambiyaan xukuumadda Khan, iyagoo u maraya codka kalsoonida, waxaana in ka badan 12 xubnood oo ka tirsan xisbigiisa Pakistan Tehreek-e-Insaf ay si rasmi ah u taageerayaan mooshinka ay horkacayaan mucaaradka, iyaga oo sabab uga dhigaya inay xukuumaddu ku guul-darraysatay maaraynta sicir-bararka iyo inaysan si sax ah loo maamulin. Qaar ka mid ah isbaheysiga talada haya,ayaa ku biiray mucaaradka, halka…
Waa Xafladii 3-aad oo Lacag lagu bixiyay oo fashilanta. Finland mid laysku dayay in lagu qabto,waxay noqotay Cashadaada iska bixi oo imow,waana la waayay Dad badan. Turkiga mid,ayaa laga diyaariyay,waxaana tagey Caruuro ay dhaleen Aaran-shaydaan. Minisota,ayaa ugu danbaysay oo xalay ay ku fashilantay Xafladii ugu danbaysay loona waayay Dad macno leh oo taga. Lacag gaaraysa min 5000 oo dolar,ayaa loo soo diray dhawr Magaalo Qurbaha ah. Jibril Qoobey.
Weerarkii Alshabaab ay kusoo qaadeen Fadhiga Ciidamada Difaaca Puntland ee Af-urur xalay saqdhexe si fiican,ayaa loogu xasuuqay argagixisada. Khasaare,ayaa la gaar siiyay argagixisada iskugu jira dhimasho iyo dhaawac,waxaana looga dilay dagaalkaas 10-Maleeshiyadooda ah. Dhanka Ciidanka,waxaa khasaare kasoo gaaray Baabuur Miino kala qaraxday. Sidoo kale,waxaa jira Baabuur Shacab oo Miino haleeshay. Buuraha fog,ayuu dagaalku kasii socdaa oo ay Ciidamada Puntland kasii wadaan sifayn haraadigii argagixisada. Jibril Qoobey.
Juxaa,Caasho Geelle iyo Cali Cabdi Awaare shalay kulankii Qadada,waa laga joogi waayay sida aan ku helay xog la hubo. Haldoorkaas,waxay lasoo istaageen aan dhisno Madaxweynaha oo Gudiyo ayay qorayeen. Laba warba waa laysla dhexmarayaa in ay haldoorkan loo hanweyn yahay ay ka shaqaysiisay. 1.Cali in la siinayo Wasiirka Cismaan Maxamuud. 2.Juxaa jago iyo dhaqaale 3.Caasho jago iyo dhaqaale. Xaqiiqdu waxay tahay in uusan Deni Somaliya Madaxweyne ka noqonayn cid walba oo dhista. Jibril Qoobey.
1.Shabaab xataa lama oran karo is afgarad baa ka dhaxeeya ee Xubin buu ka yahay. 2.Daacish haduu ku biiray. 3.Deni,waxuu umuujiyaa Sxb-tinimo iyo daacadnimo. 4.Khayre,waxuu ula dhaqmaa sidii Nin u adeegaya. 5.Fahad,ayuu hada ugalay oo kasoo qaaday Lacag. Muxuu qayb ka yahay? 1.Ganacsiga Puntland. 2.Mashaariicda socota 3.Shaqaalaha Puntland. 4.Dilalka iyo Qaraxyada dhaca. 5.Isku dirka Beelaha iyo jaa’ifaynta Dhaqanka. 6.Musuqa iyo maamul xumada jirta. 7.Soo dejinta Hubka iyo Tahriibinta Danbiilayaasha. 8.Jariifka Baddaha Puntland. .9.Danaha Somaliland dhinaca Puntland. Yuu ku adeegtaa? 1.Deni 2.Xasan Shire. 3.islaan Ciise iyo Suldaan Garaase. 4.Todobo-Wasiir oo Xukuumada ka tirsan. 5.Sideed-Agaasime oo Wasaaradaha ku kala jira. Halkee kaga…
Idiris Ugaar si fiican ayay ugu diyaar garoobeen shaacinta Isinkooda oo beri ka dhacaysa Garowe. Ciidamo ka mid ah Daraawiishta Puntland,ayaa sugaya amniga xaflada oo Aaran ay weerar ku yihiin. Talyaha Qaybta Booliska Nugaal,ayaa iska diiday amar uga yimid Xasan Shire oo oranaya in uu talaabo qaado. Talye Xuseyn,ayaa sheegay in uusan ku xadgudbayn Beel dooranaysa Isin Dhaqan. Jibril Qoobey.
Cumar Cabdirashiid,waxuu ku qanciyay Axmed Madoobe in uu lasoo saaro Sh.Shariif sida ay ii sheegeen ilo wargal ah. Axmed Madoobe si gaar ah,waxaa Xeer ugu leh Cumar Cabdirashiid oo Axmed laftigiisu u aqoonsan yahay Mulkiilaha JL. Cumar waa Ninkii Axmed ku xiray KDF iyo Sirdoonka. Sidoo kale ,waa Ninkii Axmed ku xiray inta badan Safaaradaha reer Galbeedka. Sida wararku sheegayaan Cumar iyo Axmed waxay isla fahmeen in danta JL iyo mida guud ahaan Somaliyed ay ku jirto Sh.Shariif oo la dhiso. Dhanka kale Xildhibaanada ugu saamaynta badan kuwa kasoo baxay JL,ayaa habeenadii ugu danbeeyay kala ag fadhiyay Khayre,Xasan Culusow iyo…
Dagaalkaas,waxuu udhaxeeyaa Aaran-jaan oo adeegsanaya Ciidanka Ina Xaaji Khayr iyo Beesha Idiris Ugaar oo difaacanaysa Xaflada shaacinta Beeldaajahooda. Aaran-jaan oo adeegsanaya Gudoomiye ku xigeenka 2-aad G.Nugaal oo udhashay Beesha Cumar Maxamuud,ayaa shalay Warqad lagu baajinayo Xaflada soo saaray. Berina waxay damacsan yihiin in ay adeegsadaan Ina Xaaji Khayr Ciidankiisa oo Cismaan Maxamuud ah. Arinkaas,waxaa ka dhalan kara isku dhac Beelaha Cumar Maxamuud,Cismaan iyo Ciise Maxamuud oo aaran ka danbeeyo. Labada Beelood ee Cismaan iyo Cumar waa in ay la hadlaan Ina Xaaji Khayr iyo Gudoomiye xigeenka 2-aad Nugaal ee la adeegsanayo. Aaran si toos ah uguma bareeri karaan Beesha Idiris…
Beesha Caalamka,ayaa ka hortimid in Saciid Deni soo dego hotel Airport oo ku dhexyaala gudaha Xalane. Sababta,ayaa la xiriirta Deni oo sheegay in uu la imaanayo Ciidan gaaraya 300-Askari, 21 Cabdi Bile iyo 5 Baabuur oo Bullet Proof ah. Ciidanka AMISOM iyo UNSOM,ayaa u arka in aysan suurto gal ahayn Ciidaankaas faraha badan in la dhex keeno Ciidamada AMISOM. Saraakiisha amniga ee Dowladda Federaalka,ayaa dhinacooda ka soo horjeeda keenista Ciidan intaas le’eg oo laga yaabo in isku dhac ka yimaado. Dhinaca kale, Saraakiisha iyo Siyaasiyiinta reer Puntland,ayaa wel wel ka muujiyay dhibaatada ay keeni karto in Deni Xamar la’aado Ciidamadii,…
Anton Gerashchenko, oo ah la taliyaha wasiirka arrimaha gudaha ee Ukraine, ayaa sheegaya in wasiirka difaaca ee Ruushka uu wadno xanuun soo wajahay. Sergei Shoigu oo ah wasiirka difaaca ee Ruushka , lama arag 11-kii Maarso, ilaa Khamiistii 24-kii Maarso, markaasi oo uu si kooban uga soo muuqday muuqaal uu Putin sii daayay. “Shoigu wadne xanuunka waxa uu ku dhacay ka dib eedayn adag oo uu Putin u soo jeediyay in oo ah in uu gabi ahaanba ku guul daraystay duulaankii Ukraine,” ayuu Gerashchenko ku soo qoray Facebook-giisa, isaga oo intaa ku daray in uu haatan “ wasiirka baxnaanin kujiro.…
Madaxweynaha Dowlad Goboleedka Koonfur Galbeed Mudane Cabdicasiis Xasan Maxamed Laftagareen ayaa maanta dhammaan la kulmay Xildhibaanada laga soo doortay Koonfur Galbeed. Madaxweynaha Dowlad Gobaleedka Koonfur Galbeed Cabdiasiis Xasan Maxamed (Laftgareen), madax ka socotay Gudigga doorashada Heer Fadaraal iyo midka Dowlad Gobaleedka ayaa kasoo qeyb galay munaasabada Shahaadooyinka lagu siinayaa xildhibaanada. 69 Xildhibaan oo Golaha shacabka ah iyo 8 Senator oo aqalka hoose ah ayaa shahaadooyinkooda uu Madaxweynaha Koonfur Galbeed mid mid u gudoonsiiyey. Arrintan,ayaa ku soo adeeysa xilli Guddiga Doorashooyinka heer federaal ay sheegeen in xildhibaanadda labada gole ay shahaadooyinkooda u soo doontaan Muqdisho ,iyagana ay sameyn doonaan Shahaada siinta.
Guud ahaan, waa mid kalsooni buuxda leh. Gantaalka waxaa laga ganay garoonka diyaaradaha ee Pyongyang Sunan, haddii gantaalka lagu guuldareysan lahaa wuxuu burbur xooggan gaarsiin lahaa garoonka diyaaradaha iyo dhismooyinka ka ag dhaw. Gantaalka Hwasong-17- waa hub uu si weyn ugu faano hoggaamiyaha Kuuriyada Waqooyi Kim Jong-un. Wuxuu farriin u diraya caalamka- gaar ahaan Mareykanka- oo uu u sheegayo in Kuuriyada Waqooyi ay gantaalka ku garaaci karto meel kasta oo dunida ka tirsan waa haddii lagu soo xaadgudbo. Farriintan qaabka filimka Hollywood-ka loogu diray waxaa uu dareen ka dhaliyay gudaha Kuuriyada Waqooyi. Gantaalka riddada dheer ee Hwasong-17 ayaa sannadkii 2020-kii…
Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden ayaa bogaadiyay jawaabta Poland ay ka bixisay dhibaatada qaxootiga ee ka dhalatay duullaanka Ruushka ee Ukraine, xilli uu booqasho ku tagay Poland Jimcihii. Mareykanka ayaa sheegay in Ruushku uu u muuqday inuu ka weeciyay weerarkii militari ee uu ka waday caasimadda Ukraine ee Kyiv oo uu u jiheystay dhanka bari.Biden ayaa jimcihii la kulmay shaqaalaha gargaarka bini’aadantinimada ee Poland iyo ciidamada Maraykanka meel u dhow xadka Ukraine.”Waxaad dhexda kaga jirtaan dagaalka u dhexeeya dimuqraadiyadda iyo kuwa kasoo horjeeda ee Ruushka,” ayuu yiri Biden mar uu saldhigga Rzeszów kula kulmay xubno ka tirsan Ciidanka Maraykanka qeybta 82-aad…
Beeldaajaha Beesha Idiris Ugaar ee Abokor Ciise Maxamuud,ayaa beri loo qabanayaa xaflad lagu shaacinayo. Iskudayadii ay Aaran-shaydaan damceen in ay ku hor istaagaan shaacinta Beeldaajaha waa fashilmeen. Beeldaajaha Idiris Ugaar ,ayaa noqonayaa Isimkii Labaad ee isla bishan Garowe lagu shaaciyo. Guud ahaan Beesha Ciise Maxamuud waxay horay ulahayd Laba Isin,hadase waxay noqdeen Afar kala ah.. 1.Islaan Ciiise.2.Suldaan Garaase.3.Garaad Siciid.4.Beeldaajaha Waxaa la filayaa 3-kale in ay kusoo biirto Sanadka inta ka hartay oo ay Todobo noqdaan. Jibril Qoobey.
Siyaasiyiintii Caawa ka hadashay kulankii Bulshada waxay diideen xalay in ay ka qaybgalaan Xafladii loo qabtay Deni. Madaxtooyada,ayaa rabtay in ay marsato oo muujiso in Shacab iyo Siyaasiyiinba lawada taageersan yahay hanka Madaxweyne Deni ee Xamar. Balse siyaasiyiintan,ayaa fahamsanaa oo diiday ka qaybgalka xafladaas. Madaxtooyada oo ogayd in siyaasiyiintu diyaarsadeen madal ay aragtidooda kusoo bandhigi doonaan,ayaa isla xalayba Qado ku casuntay. Siyaasiyiintu waa ku kala qaybsameen ka qaybgalka Qadada Madaxtooyada,balse waxay isla qaateen in aysan ka baaqan Madashoodii oo ay kusoo gudbiyaan aragtidooda ku aadan Musharaxnimada Deni. Madaxtooyadu waxay isku dayday in ay si dadban u hor istaagto Madasha caawa…
Waxaa loo baahan yahay in wakhtiga kala guurka, la qaado talaabooyinkan… 1-In Hufnaanta Maaliyada dalka la ilaaliyo, wakhtigan kala wareega ah. 2- In Madaxweynaha uu wareejiyo Awooda iyo Maamulka, iyadoo Madaxweyne Karaash loo promote- gareeynayo, (Care-taker President 2-sano) sida uu qabo Dastuurka. 3-In dhibtii ka dhacday Bosaso,Dadkii waxyeeladu gaartay laga fakaro in ay gaarto Kaalmada Madaxweynaha. 4- In Xulashadii Xildhibaanada oo dil-dilaac iyo tafaraaruq Bulsho abuurtay Dadka la mideeyo oo Madaxweynaha uu qaato door, maadaama laga eexday dad badan oo xaq u lahaa in ay tartamaan oo Lacago badan ay kaga soo baxday, helida kuraasta Xildhibaanimada. Sharma’Arke Abshir
Kulankii Maanta uu la yeeshay Siyaasiyiinta reer Puntland qaarkood Madaxweyne Deni,waxuu ahaa istus saxaafadeed. Maadaama uu xalay ka baaqday Xafladii loo qabtay,ayuu ugu talagalay in uu Bulshada ku mashquuliyo Maanta. Hadafka kale ee uu ka lahaa kulankan,ayaa ahaa muujinta in uu la kulmi karo Siyaasiyiin aan Aaran-jaan ahayn ama ku ah Mucaarad. Waxaa laysku raacsan yahay in uusan taladooda tixgelinayn uguna yeeran talo ka qaadasho ee kaliya ay ka ahayd dhoolatus Bulsho iyo in Saxaafadu wad-wado maalmahan. Deni loogama baran garowshiyo,khalad qaadasho iyo in la sixi karo. Jibril Qoobey.
Gaalkacyo,ayuu Roobka Gu’ga ka curtay,waxaana ka da’ay Magaalada Gudaheeda Roob fiican. Degmada Galaadi,ayuu iyadana Roob fiican ka da’ay. Degmada Bookh ee Deegaanka Somalida Itoobiya,ayaa iyaduna ka mid ah Magaalooyinka Roobku ka curtay.
Madaxweynaha Dowladda Puntland Siciid Cabdullaahi Deni, ayaa maanta Qasriga Madaxtooyada ku qaabilay Siyaasiyiinta iyo Aqoonyahanada Puntland ee xilligan ku sugan Garoowe. Kulankan oo ah is-xogwareysi iyo wadatashi ayaa Madaxweynuhu la yeeshay Siyaasiyiin isugu jira kuwo xilal kala duwan kasoo qabtay Puntland iyo Soomaaliya, falanqeeyayaal siyaasadeed iyo xubno arrimaha Bulshada ka shaqeeya.
Dowladda Itoobiya,ayaa ku dhawaaqday Xabbad joojin bini’aadantinimo ka dib 16-bilood oo ay dagaal ay kula jirtay Ciidamada ka soo jeeda Waqooyiga Gobolka Tigray. Dagaalka sokeeye ayaa sababay in in ka badan shan milyan oo qof ay u baahdaan cunto gargaar ah, ilaa haatan ma jirto wax cunto ah oo la gaari siiyay Tigrayga tan iyo bartamihii bishii December. Warkan,ayaa daba socda booqasho uu dalka Itoobiya ku tagay ergayga gaarka ah ee Maraykanka u qaabilsan Geeska Afrika David Satterfield. Ciidamada Tigreega,ayaan wali wax jawaab ah ka bixin talaabada ay qaadday dowlada. Balse waxaa jira warar sheegaya in kooxda TPLF aysan taasi…
Kuuriyada Waqooyi,ayaa ku dhawaaqday in ay ku guulaysatay tijaabinta gantaalkeeda ugu weyn ee qaaradaha isaga kala goosha ee ICBM. Waxay calaamad u tahay markii ugu horreysay ee waddanku uu tijaabiyo gantaalka ICBM ee Kuuriyada Waqooyi laga mamnuucay tan iyo 2017-kii. Gantaalada ICBM waa gantaalada riddada dheer, oo awood u leh inay gaaraan Maraykanka. Kuuriyada Woqooyi waa laga mamnuucay in la tijaabiyo, waxaana hore loogu soo rogay cunaqabatayn adag si ay u joojiyaan balse hadda dib ayay u bilowday. Warbaahinta dowladda ayaa sheegtay in hogaamiye Kim Jong-un uu si toos ah u hagayay tijaabada. Tallaabadan ayaa waxa ay sii murjinaysa joojinta…
Ter Minassian Taline, oo ah taariikhyahan ka tirsan Machadka Qaranka ee Luqadaha Oriental iyo Ilbaxnimada (INALCO) ee Paris, wuxuu ku tilmaamay saaxiibtimo “wax ku ool ah”. Madmadow badan ayaa ka jira xiriirka u dhexeeya Ruushka iyo Turkiga, Putin iyo Erdogan si fiican ayay isu fahmeen oo midba midka kale waxa uu fahmayaa dhibka haysta, waa saaxiibo, laakiin isla markaana cadaw isu ah,” Khabiirka ku takhasusay daraasaadka Soofiyeedka iyo bariga dhexe ayaa u sidaasi u sheegay BBC Mundo. “Runtii waa saaxiibtimo macquul ah oo qof walba uu danihiisa ilaalinayo,” ayuu sii raaciyay. Minassian Taline wuxuu sheegay in mowqifka Turkiga ee iskahorimaadka…
Madaxweynaha Mareykanka Joe Biden ayaa sheegay in ay jiri doonto jawaab ay bixin doonaan reer Galbeedku, haddii Ruushku uu hub kiimiko ah u adeegsado Ukraine. Madaxweyne Biden ayaa hadalkan ka sheegay shir jaraa’id oo uu xalay ku qabtay xarunta Isbaheysiga NATO ee magaalada Brusseles ee dalka Belgium oo uu booqasho ku joogo. Wuxuu sidoo kale sheegay in Ruushka laga saari doono xubinnimada ururka dalalka ku horumaray dhaqaalaha ee loo yaqaan G20, iyada oo Ukraine lasoo gelin doono booska Ruushka. Sidoo kale madaxweyne Biden ayaa ballan qaaday in Mareykanku uu qaadan doono qaxooti gaaraya 100,000 oo ka mid ah dadka ka…
Xubnaha Golaha Ammaanka ayaa si kulul u cambaareeyay weerarradii argagixiso ee ka dhacay agagaarka garoonka diyaaradaha Aadan Cadde ee Muqdisho, iyo magaalada Beledweyne, 23-kii March 2022, kuwaas oo ay mas’uuliyadooda sheegatay Al-shabaab, laguna dilay tobannaan qof, ayna ku dhaawacmeen tira intaas ka badan. Warsaxaafadeed kasoo baxay Xubnaha Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa lagu sheegay in ay aad uga xun yihiin, isla markaana ay uga tacsiyeynayaan ehelada dadkii ku dhintay qaraxyadaas, iyaga oo u rajeeyeen kuwa dhaawaca ah in ay si degdeg ah u bogsadaan. “Xubnaha Golaha Ammaanka ayaa hoosta ka xarriiqay in loo baahan yahay in lala xisaabtamo dembiilayaasha,…
Garoonka Diyaaradaha Cabdullaahi Yuusuf ee Gaalkacyo,waxaa lagu wareejinayaa Shirkad uu leeyahay Nin Ganacsade Itoobiyaan ah. Ninkaas,ayaa Qaadka keena Somaliya,gaar ahaan Puntland,waxaana loo saxiixayaa maamulida garoonka 20-sano. Ninkan,ayaa sheegaya in uu dhisayo garoonka oo casriyaynayo,waxaana horay looga qaaday Lacag yar oo lagu sheegay dayactir Run-wayga ah. Saxiixa heshiiskan,waxaa Adis-ababa u Aaday Wasiir Lugatoor iyo Agaasime Xoosh. Sadex Milyan oo Dolar ayay Dowlada Puntland ka heli doontaa Ninkaas Ganacsada ah marka heshiiska lakala saxiixdo. Deni,ayaa aad udanaynaya dhaqaalahaas yar in uu helo si uu ugu adeegsado hankiisa Doorashada Madaxweynaha Fadaraalka. Deni,waxuu Garoonka Bosaso usaxiixay Imaaraadka mudo 30-sano ah,isagoo ku qaatay dhaqaale 10-Milyan…
Deni iyo Karaash waxay isku ogaayeen in Karaash uusan ku faragelin Deni soo xulashadii Xildhibaanadii Fadaraalka,waana fuliyay Karaash isfahankaas. Taas badalkeeda Deni,waxuu balan qaaday dhawr arimood oo kala ahaa… 1.In Deni iscasilo markuu soo saarto Xildhibaanada mudo xileedka harayna Karaash dhamaystiro. 2.In Gole Wasiiro uu soo dhisto Karaash isla maalmahaas. Qodobadaas sida muuqata Karaash,waa looga baxay.. 1.Is casilaadii Deni,waxaa ku dhagay Maxamuud Shido oo ku cataabay hadaad wax soo waydo soo laabo si aan Doorashada soo socota ee Madaxtooyada PL ugaga faa’idaysano joogistaada. 2.Golihii Wasiirada Deni,ayaa magacaabaya maalmahan mana ahan kuwo Karaash laga tixgeliyay oo la shaqayn kara,waxaana ku jira…
Xafladan caawa,waxaa loo dhigay Madaxweyne Deni in lagu taageero,balse ma suuroobin in uu kasoo qaybgalo,waase qorshaysnayd. Baaqashada Madaxweynaha,ayaa ku salaysnayd xog amni. Waxaa jira xog aad u xoog badan oo sheegaysa in uu jiro qorshe lagu khaarajinayo mid ka mid ah Madaxweynayaasha Maamul Goboleedyada. Tuhunka amni,waxaa Puntland ay caawa difaac gaar ah uga gashay,waa xog wadata magacyo ay ku jiraan shaqsiyaad reer Puntland ah oo fulinaya hawshaas. Jibril Qoobey.
Iyadoo lagu gudo jiro Xaalad Abaar Daran hadana filashada Hordhaca ah ee Roobabka Gu’ga ayaa ah mid Rajo galin leh. Sida ka muuqata khariidada Saadasha Satimaanka iyo midda 3 maalmood ka nagu soo fool leh ayaa la filayaa Bilowga Curashada Roobabka Gu’ga meelo kooban oo kamid ah degaanada Puntland. Xaddiga Roobabka la filan karo ayaa aad u yar; qiyaas ahaanna gaaraya 10 -20 mm. Isla markasna meelaha qaar lagu qabowsan karo. Meelo kamid ah degmooyinka Buhoodle,Goldogob, Bursaalax,Burtinle iyo Boocame,ayaa la filayaa in Gu’gu ka curto maalmaaha nagu soo Aadan. Waxaa arrintaan caawa laga dareemaya meelo kaimd ah degmooyinkaas Waxaa weli…
Filsan Cabdi oo ah Gabar si weyn usoo caan baxday Sanadkii ugu danbeeyay soona noqotay Wasiirada Haweenka ee Fadaraalka Itoobiya,ayaa kulan ay kula hadlaysay Bulsho soo dhawaysay waxay ku dhaleecaysay hogaaminta Mustafe,iyadoo banaanka soo dhigtay xogo qarsoonaa,hoos ka daawo muuqaalka. Halkan ka daawo muuqaalka
Markab laga leeyahay Ruushka ayaa lagu burburiyay magaalo-dekadeedka la heysto ee Berdyansk, iyadoo labo doomood oo kalena ay waxyeello ka soo gaartay, sida ay sheegeen saraakiisha Ukraine. Militarig Ukraine ayaa subaxnimadii saakay soo dhigay muuqaalka waxayna sheegeen in markabka Orsk ay weerareen ciidamadooda. Faahfaahin ku saabsan waxa sababay qaraxa iyo dabka ka kacay markabka lama oga. Berdyansk, oo ku talla galbeedka dekadda go’doonsan ee Mariupol, ayaa lala wareegay afar maalin kahor kaddib markii Ruushku uu ku duulay Ukraine,hoos ka daawo muuqaalka. Halkan ka daawo muuqaalka
Dagaalka sokeeye ee ka qarxay Itoobiya ayaa in ka badan shan malyan oo qof ku qasbay in ay u baahdaan gargaar cunto kaas oo aysan heli Karin ilaa iyo bishii December. Go’aanka dawladda Itoobiya ayaa imaanaya kadib booqashadii wakiilka gaarka ah ee Maraykanka ee Geeska Africa David Satterfield. Ciidamada Tigreyga,ayaan ilaa hadda ka jawaabin talaabada ay dawladda Itoobiya qaaday. Dagaalka Itoobiya,ayaa qarxay bishii November ee 2020 kii kadib mudo bilo ahayd oo ay jirtay xiisad siyaasadeed oo u dhaxeysay dawlada Itoobiya iyo ururka TPLF ee xukumayay gobolka Tigray.
Halkan ka daawo muuqaalka
Ra’iisul Wasaaraha XFS Maxamed Xuseyn Rooble, Mas’uuliyiin ka tirsan Dowladda iyo Madaxdii hore ee dalka,ayaa salaadda Janaasada ku tukaday maydka Allaha u naxariistee Xildhibaan Aamino Maxamed Cabdi iyo xildhibaan hore Cali Cabdi Dhuxul oo ka mid ah dadkii ku geeriyooday qaraxii argagixiso ee xalay ka dhacay Baladweyne.
Madaxweynaha Dowladda Puntland Siciid Cabdullaahi Deni, ayaa maanta Shir-guddoomiyey Shirka Golaha Wasiirada oo todobaadkan looga hadlay arimo ay ugu waa weyn yihiin.. 1.Amniga 2.Xaaladda Abaaraha, 3.Maciishada 4.Nabadeynta Saaxmeygaag iyo Sangejabiye. Shirka Golaha Wasiirada Waxaa Madaxweynaha kala qeybgalay Madaxweyne Ku-xigeenka Dowladda Puntland Axmed Cilmi Cismaan Karaash.
Inta u dhaxaysa 7,000 ilaa 15,000 oo askari oo Ruush ah ayaa ku dhintay hal bil ka dib duulaankii Ukraine, Waxa sidaasi wakaalada wararka ee AP u sheegay sarkaal sare oo ka tirsan Nato. Sarkaalka ayaa intaa ku daray in 30,000 ilaa 40,000 oo Ruush ah loo malaynayo in lagu dilay ama lagu dhaawacay dagaalka. Ruushka ma uusan sheegin tirada rasmiga ah ee dhimashada tan iyo 2-dii Maarso, markaasoo ay sheegtay in 500 oo ciidamadeeda ah ay dhinteen. Marka loo barbar dhigo duullaankii uu Ruushka ku qabsaday Afqaanistaan islamarkana socday 10 sano ayaa waxa kaga dhintay ilaa 15,000 oo askari…
“Rabshadu ma ahan wado horay uwadaysa Somaliya”ayay ku bilowday qoraalkeeda Wakiilka Midowga Yurub ee Somaliya. “Midowga Yurub,waxuu canbaaraynayaa falalka argagixisada iyo dilalka ku salaysan siyaasada” Ayay tiri markale. Qoraalka Tiina,ayaa laga dhadhansan karaa in uu jiro tuhun weyn iyo xogo lagu kalsoonaan karo oo ku aadan dilka Xildhibaanada in uu yahay mid Siyaasadeed. Wakiilka,ayaa qormadeeda kusoo xirtay Tacsi ay udirtay Qoyska Marxuumad Xildhibaanad Aamino. “Tacsi ku socota qoyska Xildhibaan Aamina Maxamed Cabdi Beledweyne @EU_in_Somalia”.
Wefti ka socda Midowga Yurub,ayaa Maanta booqday dhismaha Wadada isku xirta Garowe ilaa Gaalkacyo. Weftiga,waxaa weheliyay masuuliyiin ka mid ah Wasiirada Puntland sida Qorshaynta iyo Hawlaha Guud. Wadadan oo ay maalgelisay dhismaheeda Midowga Yurub,ayaa dhererkeedu gaaraya ku dhawaad 80-km. Ilaa iyo hada,waxaa la dhamaystiray 40-km oo ah Burtinle ilaa Xarfo. Qaybta harsan ee Wadada oo ah Burtinle ilaa Jalam,ayaa iyadana gacanta lagu hayaa dhismaheeda. Wadadan oo horay ufadhilantay xiligii Dowladii Gaas ayaa hada umuuqata in ay dib udhaqaaqday oo Dowlads Deni qarka usaaran tahay in ay dhamaystirto,iyadoo kaashanaysa Midowga Yurub.
Marxuumad Aamina ayaa lala beegsaday qarax,waxaana sheegatay masuuliyada Qaraxaas ay ku geeriyootay Kooxda Al shabaab. Marxuumadda,ayaa lagu aasi doonaa magaalada Muqdisho oo Maydkeeda loosoo qaaday. Waa tumaa xildhibaan Aamino? Xildhibaan Aamino Maxamed ayaa ku dhalatay magaalada Muqdisho ee caasimadda Soomaaliya, halkaasi oo waxbarshadeedii dugsiga hoose, dhexe, sare ilaa heer jaamacdeed ay ku so qaadatay. Waxaa ay shahaadada culuumta ganacsiga ay sanaddii 2010-kii ka qaadatay jaamacadda SIMAD ee magaalada Muqdisho. Waxaa ay sidoo kale isla jaamacadda ka sameysay shahaadada Mastarka. Marxuumadda ayaa waxaa ay siyaasadda ku soo biirtay sanaddii 2012 markaasi oo xildhibaan loo doortay. Xildhibaan Aamino Maxamed ayaa mar kale…
Madeleine Albright, oo ahayd haweeneydii ugu horreysay ee Xoghaye Arrimaha Dibadda ka noqota Mareykanka, ayaa u geeriyootay cudurka Kansarka, sida qoyskeeda ay Arbacadii shaaciyeen, waxayna aheyd 84-jir. Madaxweyne Bill Clinton ayaa Albright u doortay diblomaasiga ugu sarreeya Maraykanka sannadkii 1996-kii, waxayna xilkaas ku soo shaqeysay afartii sano ee ugu dambeysay ee maamulkii Clinton. Waxay hore u ahayd safiirka Mareykanka ee Qaramada Midoobay. Wakhtigaas, waxay ahayd haweeneydii ugu darajada sarreysay taariikhda dowladda Mareykanka. “Waxaa inaga geeriyootay hooyo, ayeeyo, walaal, eeddo iyo saaxiib qaali ah. Waxaa ku hareereysnaa ehelka iyo asaxaabta” ayaa lagu yiri bayaanka kasoo baxay qoyska Albright oo lagu daabacay…
Mareykanka ayaa sheegey in xubno ka tirsan ciidamada Ruushka ay dambiyo dagaal ka geysteen dalka Ukraine, sida uu sheegey xoghayaha arrimaha dibadda ee Mareykanka Antony Blinken Arbacadii. Blinken wuxuu intaa ku daray in go’aan gaarista Washington ay ku saleysan tahay “qiimeyn taxaddar leh” oo lagu sameeyay xogta laga heli karo dadweynaha iyo kuwa sirdoonka. Waxa uu sheegay inay jireen warbixinno badan oo lagu kalsoonaan karo oo ku saabsan in weerarro aan loo meel dayin oo si ula kac ah loogu bartilmaameedsado dadka rayidka ah, iyo waliba tacadiyo kale oo ay ciidamada Ruushka ka gaysteen dalka Ukraine, isagoo tilmaamay weerarro ka…
INNAA LILLAAHI WA INNAA ILAYHI RAAJICUUN. Garoowe: 23 March 2022: Madaxweynaha Dowladda Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni, ayaa ka tacsiyeeyay geerida Xildhibaan Aamina Maxamed Cabdi oo qarax lagula beegtay magaalada Baladweyne. Madaxweynaha ayaa cambaareeyay falkaasi iyo cidii ka danbeysay, wuxuuna ummada Soomaaliyeed iyo Golaha Shacabka JFS uga tacsiyeeyay geerida Aamina Maxamed Cabdi oo ka mid ahayd Baarlamaankii 10-aad , hadana u tartamaysay si ay usoo laabato. “Alle ha’unaxariisto Xildhibaan Aamina Maxamed Cabdi oo ku geeriyootay Qarax ka dhacay Beledwayne, waxay ka mid aheyd Xildhibaanadii Baarlamaanka 10-aad sida weyn uga dhex muuqday hadana Olole ugu jirtay inay tartanto. Waxaan cambaareynayaa falkaasi…
Wararka ka imanaya magaalada Beledweyne ayaa sheegay in qarax culus uu caawa ka dhacay magaalada.Wararka ayaa sheegaya in qaraxa lagu dilay xildhibaan Aamina Maxamed Cabdi oo ka tirsaneyd golaha shacabka Soomaaliya ee muddo xileedkiisu dhammaaday. Qaraxa ayaa lala beegsaday gudaha xerada Lama Galaay oo ah goobta doorashada lagu qabto. Xildhibaan Aamina ayaa ku jirtay gudaha xarunta marka uu qaraxu dhacay.Waxaa la aaminsan yahay in qarxa gudaha lagu sii diyaariyay. Qarax kale ayaa isna dhacay wax yar kaa kadib, oo ka dhacay meel fariisin u aheyd ciidamada dowladda.Rasaas xoog leh ayaa dhaceysa oo magaalada oo dhan laga maqlayaa. Ma cadda heerka…
Maxamuud isagoo isboohinaya,ayuu isku agtuuray Deni oo leh war khaldan,ayaa nalooga kaa keenay. Hal Milyan oo dolar,ayuuna ugeeyay oo uu yiri ku kabo Olalahaaga oo Ninyahow yaan laysku kaaya dirin,sida ay ii xaqiijiyeen xog ogaal lagu kalsoonaan karo. Garowe,waxaa laysla dhexmarayaa in Lacag badan oo Khayre leeyahay lasoo geliyay,taasoo lagu baayacayo Xildhibaanada Deni soo saartay. Waxaa aad usoo xoogaysanaya in uu jiro kala fogaansho dhexyaal Deni iyo shayaadiinta,waxaana ka mid ah arimaha ay ku kala fogaadeen…. 1.Aaran waxay rabeen in ay maamulaan Dhaqaalihii lagu soo saarayay Xildhibaanada,taasoo la xaqiijinayo in laga fogeeyay. 2.Aaran waxay rabeen in ay gal-gal ku yeeshaan…
Xalay,ayuu si gaar ah uqaabilay Saraakiisha Ciidamada Madaxweyne Deni. Mid walba,waxuu ka dhagaystay cabashadiisa iyo baahiyaha Ciidanka uu hogaamiyo. Ujeedka laga lahaa la kulanka Saraakiisha Ciidamada,ayaa ahaa in laga daba tago khaladaad fara badan oo Xasan Shire sameeyay mudadii uu waday Barnaamijkii dib uhabaynta Ciidamada. Sida ilo xog ogaal ah xaqiijinayaan Xasan,waxuu ka dhex abuurtay Ciidamada Wiilal yar-yar oo isaga daacad u ah una badan beeshiisa hoose,kuwaas oo uu udhiibay hogaamada. Dagaalkii Bosaso,ayaa wax badan fashiliyay oo lagu ogaaday. Deni,waxuu hada isku dayayaa in uu ka daba tago arimahaas,iyadoo ay ii xaqiijiyeen Saraakiisha Madaxtooyadu in caro badan oo ku aadan…
Maalmahaan oo idil waxaa ina soo gaarayey digniino isi soo tarayey oo ku aaddan amnigeenna shakhsiga ah iyo in la qorsheynayo weeraro lagu qalqal gelinayo amniga, laguna abuurayo cabsi gelin. Weerarka maanta ka dhacay xerada Xalane waa billowgii hawlgalladaas. Al-shabaab xoog kuma soo gelin gudaha, wayna cadahay in lala shaqeeyey, loona fududeeyey hawlgalka. Waxaa kaloo iyana muuqata in weerarkii maanta uu jawaab u ahaa farriintii ahayd in doorashada guddoonka Baarlamaanka lagu qabto teendhada Afisyoone. Dalku wuxuu ku jira xilli xasaasi ah oo kala guur ah, welina hay’adihii amnigana waxay gacanta ugu jiraan koox aan sariig lahayn oo waddo kasta u…
Sideed kaalmood oo ka mid ah dhowr iyo afartanka kaalmood ee ku yaal dawlad deegaanka Soomaalida dalka Itoobiya ayay xukuumadda Deegaanku xiray,iyadoo kaga jawaabaysa shidaal yaraanta bilahanba ka jirtay Deegaankaasi. Kaalmaha la xiray oo ku kala yaal dhawr magaalo oo ku yaal magaalooyinka waaweyn ee deegaanka Somalida.
Wakaaladda wararka ee Reuters iyadoo soo xiganaysa ilo-wareedka, ayaa sheegtay in Maraykanka iyo dalalka kale ee reer galbeedka ay ka fakarayaan, in Ruushka ay ka saaran wadamadda G20. Wakaalladda Wararka ayaa sidoo kale sheegtay in Poland ay Salaasadii u soo jeedisay Saraakiisha Maraykanka inay Ruushka kasaaraan G20, waxayna sheegeen inay heleen “jawaab wanaagsan”. G20 waxaa ku mideysan wadamadda dhaqaalaha ugu weyn adduunka ujeedadooda ugu weyna ay tahay in la isku dubbarido wax ka qabashada arrimaha saameeya dhaqaalaha adduunka, oo ay ku jiraan isbeddelka cimilada iyo horumarka.
Booliiska Soomaaliya ayaa xaqiijiyey in rasaas ka socoto garoonka diyaaradaha ee Muqdishu kadib markii ay weerareen laba nin oo dablay ah. Booliisku waxay sheegeen in labada nin ay isku dayen inay gudaha u galaan qayb ka mid ah xero ku dhow garoonka dhinaca xerada Mariino. Boolisku wuxuu sheegay in ciidanka ammaanku ay hor istaageen, mana aysan sheegin khasaaraha weerarkan. Ururka Al-Shabaab ayaa sheegtay mas’uuliyadda weerarka, waxayna sheegteen oo kale in maleehsiyaadkoodu ka dagaalamayeen gudaha garoonka ayna dab qabadsiiyeen meelo ka mid ah garoonka. Sarkaal ka tirsan ddwladda Soomaaliya oo magacisia qariyey ayaa sheegay in maleeshiyada Al-Shabaab ay ka gudbeen baraihii…
Kala xanaaqii Madaxweyne Deni iyo Wasiirkiisa Maaliyada waa fogaaday,waana ka weyn yahay inta la filayay. Deni,waxuu Warqad kharash joojin ah udiray Bangiyada ay Dowladu ku leedahay Akoomada. Salaam Bank oo ay Dowladu ku leedahay Akoon,ayuu damcay Xasan in uu Lacag kala baxo,isagoo Sacuudiga jooga,waase usuuroobi wayday. Kadib,waxuu la xiriiray Bangiga xaruntiisa ,waxaana loo sheegay in Madaxweynuhu Warqad soo gaar siiyay. Xasan,waxuu ku khasbanaaday in uu soo gaabiyo joogistiisii Sacuudiga oo Sweden iska soo aado. Jibril Qoobey.
Deni,waxuu wadaa diyaarinta wax lagu sheegay Xeerar kala hagi doona Labada Hay’adood ee PSF iyo mida Ina Xaaji Khayr loo macmalay. Ujeedka Xeerarkan waa in PSF laga dhigo mid maxaliya oo la micno ah Daraawiishta kaliya goobaha dagaal ka jirana ka hawlgasha. Halka mida ina Xaaji Khayr la rabo in laga dhigo mid caalami ah oo dhamaan xiriirka dibada iyo sirdoonku ay hoos yimaadaan. Waa dagaal kale oo uu kusoo qaadayo PSF,waxaana muuqata in uusan weli waantoobin ilaalinayna heshiiskii Bosaso Madaxweyne Deni. Jibril Qoobey.
Nabadoonada ku saxiixan Warqadan kala bar waa kuwii ku kalifay Fiqigu in uu iscasilo. Waxaa Saldhig u ah Guriga Maxamuud Shido,halkaas,ayaana laga soo abaabulaa dhibaataynta Fiqiga. Wax laga xumaado ayay ahayd in Fiqigii oo Cumar Maxamuud-weynihii kale la saxiixdsy Bayaan laga daba qayliyo,iyadoo aysan jirin jifi kale oo ka dabahadashay Caaqilkoodii. Dhabancad waa Ninka loo adeegsaday cayda Fiqiga oo Odoyaashan 6-ka mid ah Qol kusoo xirtay kadibna Lacag uqaybiyay isla habeenkii Bayaanku soo baxay. Fiqi Cabdinaasir waa hormuud runtii wax wanaagsan ka shaqeeyay sababayna in la helo midnimo dhaqan oo reer Mudug mudadii uu talinayay,waana mida loola dirirayo. Ugu yaraan…