Maxaan ka og nahay awooda Gaashaan buurta Natto?

Mabda’a asaasiga ah ee isbahaysiga militari ee caalamiga ah ee NATO waa nidaam difaac oo wadajir ah, taasoo la macno ah haddii waddan kasta oo xubin ka ah ay soo weerarto cid saddexaad, markaas waddan kasta oo xubin ka ah waa inuu u soo galo si uu u difaaco dalkaas si wadar ah.

Nasiib wanaag dalka ay danta ugu jirto Nato waxaa ka mid ah waddamada sida Montenegro, oo kaliya £ 67m ku bixiya sanadkii difaacooda, waxaa jira qaar ka mid ah waddammada waaweyn oo hanti intaa ka badan ku bixiya isbahaysigaas.

Maraykanku waxa uu ku kharash gareeyaa in ka badan labanlaab inta kale ee Nato marka la isku daro, iyada oo sanadkii 2021 kharashka ku baxay lagu qiyaasay $705bn (£516bn), sida ay sheegtay Wasaaradda Gaashaandhigga.

Marka laga soo tago inuu yahay dalkaasi dalka dhaqaalaha ugu badan geliya difaaca adduunka, Maraykanku sida oo kale waxa uu leeyahay hub awood badan iyo tiro aad u badan oo ciidan tababaran ah – 1.3 milyan ayaa ah ciidanka diiwaan gashan ee shaqaynaya, kuwaas oo sida oo kale leh 865,000 kale oo kayd ah, sida lagu sheegay New York Times 2017.

UK waa tan labaad ee ugu weyn, guud ahaan kharashka ku baxa NATO, iyaga oo geliya ku dhawaad £ 50bn sanad walba marka la barbar dhigo Jarmalka £ 45bn, Faransiiska £ 42bn iyo Talyaaniga £ 20bn.

In kasta oo aysan jirin ciidan go’an oo NATO ah, Isbahaysigu wuxuu ka faa’iidaysanayaa ku xisaabtanka awoodaha milatari iyo khibradda waddan kasta oo xubin ka ah isbahaysigaas. Dal kastaa wax ay miiska soo saaraan oo ay ku jiraan ciidan, ltaangiyo, doon-dagaal xitaa diyaaradaha casriga ah ee dagaalka.

Maanta waxay awood u leeyihiin in loo tiriyo ku dhawaad 3.5-milyan oo qof oo isugu jira shaqaale, ciidan iyo rayid. Waddan kasta oo xubin ka ah waxa uu oggolaadaa in uu wax ku biiriyo iyada oo loo eegayo miisaan istaraatiijiyadeed oo kala duwan iyo saameyno kala geddisan, oo dhinac kastaaba hawl gaar ah ku aadayo.

Si guud dalalka NATO xubinta ka ah ayaa gaarsiisan 30 xubnood.